Publikacje

Kreatywność w szkole.

Kreatywny nauczyciel, kreatywny uczeń - te dwa wyrażenia pojawiają się wtedy, gdy mówimy o efektywności edukacji i szukamy odpowiedzi na pytania: co o niej świadczy i co ją zapewnia. Efektywność, w powszechnym przekonaniu, to wyposażenie uczniów w niezbędną wiedzę i umiejętności. Nie zdobywamy jej jednak raz na zawsze.Tempo rozwoju cywilizacji narzuca współczesnemu człowiekowi konieczność stałego uzupełniania swojej wiedzy i umiejętności. Gospodarka potrzebuje coraz lepiej wykształconych pracowników. Skala tego zjawiska wpływa na tworzenie się nowej polityki edukacyjnej - polityki na rzecz uczenia się przez całe życie. Wśród wielu celów tej polityki jest promowanie kreatywności i innowacyjności/ materiały MEN: Europejskie krajowe Ramy Kwalifikacji/.

Wydaje się oczywiste, że łatwiej żyć i realizować ambicje zawodowe tym, którzy mają nawyk poszukiwania twórczych pomysłów. Czy szkoła rozwija u uczniów myślenie twórcze, oryginalność myślenia, czy podsyca w nich ciekawość świata i potrzebę aktywnego zdobywania wiedzy?

W pewnym zakresie pewnie tak, ale czy w wystarczającym? Zdaniem profesora Krzysztofa J. Szmidta"... dzięki szkole potencjał twórczy dziecka może się urzeczywistnić. Potrzeba tylko czujnego nauczyciela, by umiał jak najwcześniej dostrzec zdolności twórcze swoich uczniów, dobrych programów wychowania do twórczości zakrojonych nie na miesiąc, ale na kilka lat systematycznej pracy."/ fragment wywiadu z dodatku do Gazety Wyborczej - 23. maja 2009/.

Nauczyciele twórczości są już w Polsce szkoleni. Takie działania podjęły: Polskie Stowarzyszenie Kreatywności i Małopolski Niepubliczny Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli przy OTK "Kangur". Podejmują one zagadnienia dotyczące identyfikacji, diagnozy, badania zdolności i potencjału twórczego uczniów w różnym wieku. Pytają, jak we współczesnej psychologii i pedagogice są rozumiane, definiowane, badane pojęcia zdolności i twórczości. Jakie nowe metody diagnozowania zdolności są stosowane w badaniach naukowych i w praktyce edukacyjnej. Jakie są cele, treści, metody i efekty stymulowania, wspierania edukacji uczniów zdolnych i twórczych.

Na te i wiele innych pytań szukali odpowiedzi uczestnicy Uroczystej Sesji Naukowo - Badawczej. Temat sesji:" Twórczość dzieci i młodzieży: Stymulowanie - Badanie - Wspieranie". W oparciu o konferencyjne materiały powstała książka: Twórczość dzieci i młodzieży, zredagowana przez prof. Krzysztofa J. Szmidta i dr. Witolda Ligęzę.

Z wielu powodów warto ją uważnie przeczytać. Oto kilka z nich. Prof. Krzysztof J. Szmidt podjął próbę zweryfikowania twierdzeń dotyczących natury twórczości, utrwalonych w potocznej wiedzy, np., że wszystkie dzieci są twórcze. Zdaniem profesora: " Nie wszystko, co robi dziecko, jest twórcze. Na taką ocenę nie zasługują zarówno przejawy odtwórczości i naśladownictwa, w których brak indywidualizmu i oryginalności, jak i przejawy coraz częstszej wśród dzieci pseudotwórczości, w których spotykamy się wyłącznie z nowością pozbawioną użyteczności, ale i sensu..."/str.12/; " Ażeby dzieciom rzeczywiście pomagać w tworzeniu, a nie przeszkadzać, potrzeba całego arsenału wiedzy i umiejętności, którymi zajmuje się pedagogika twórczości i jej metodyka - dydaktyka twórczości" /str.18./.

Krzysztof T. Piotrowski i Witold Ligęza przedstawili postulat dotyczący włączenia twórczości w taksonomię celów uważając, że twórczość powinna być odrębną dziedziną celów realizowanych w szkole / twórczość jako przedmiot nauczania - taksonomia celów z dziedziny twórczości na str.103./.

        Interesująco wypowiedzieli się uczestnicy konferencji szukający odpowiedzi na pytanie: Czy twórczość / kreatywność/ nauczyciela jest niezbędnym i koniecznym warunkiem twórczości ucznia? Wszyscy zgodnie uznali, że należy kształcić zdolności twórcze nauczycieli, przekazywać im naukową wiedzę o zjawisku twórczości. Nauczyciel może inspirować uczniów swoją twórczością, twórczym myśleniem, zarażać swoim entuzjazmem. Brak podstawy twórczej nauczyciela pozbawia ucznia modelu działań twórczych. Twórczy nauczyciel stawia pytania i problemy oraz pobudza uczniów, by samodzielnie szukali rozwiązań, akceptuje poglądy ucznia, wspiera go i doradza. Twórczy nauczyciel sięga po zadania dywergencyjne, wzmacnia procedury twórczego rozwiązywania problemów poznawczych i praktycznych.
       Monika Adamska - Staroń postawiłą trzy pytania: CO?, JAK?, PO CO?.
Odpowiedzi na nie określają zadania edukacji. Oto kilka z nich.
* Pomaganie uczniom w rozpoznawaniu własnych zdolności twórczych, mocnych stron,
w poszukiwaniu własnej narracji.
* Pozwolenie edukowanym na różnorodność wypowiedzi, odmienne poglądy, aktywne
zabieranie głosu we własnych sprawach.
* Wykorzystywanie sokratycznych metod dochodzenia do prawdy o sobie
  i o świecie /dialog/.
* Inspirowanie do wyrażania swoich refleksji o poznawanym świecie metaforą.
* Wyzwalanie krytycznej postawy wobec świata społecznego.
* Rozwijanie umiejętności spojrzenia na siebie z perspektywy drugiego człowieka.
* W trosce o jakość edukacji planujemy zrealizować projekt obejmujący działania
   promujące rozwój kreatywności oraz programy wspierania zdolności uczniów
   na wszystkich szkolnych etapach.

Michalina Sienkiewicz

Współczesne zagrożenia młodzieży – internet.

W szkolnym programie profilaktyki uzależnień od kilku już lat znajduje się profilaktyka uzależnień od komputera i internetu. Do najbardziej niebezpiecznych uzależnień zaliczono tam: zanik humanistycznych wartości, możliwość manipulowania ludźmi, sterowanie ich świadomością, pojawianie się fobii (w tym paradoksalnie komputerowych), rozszerzanie się procesów patologicznych związanych z możliwością wykorzystania nowoczesnych technologii (przemoc, pornografia, propagowanie nienawiści, faszyzm, piractwo, subkultury młodzieżowe itp.). Pedagodzy, podkreślając dydaktyczne wartości internetu, widzą niebezpieczeństwa związane z brakiem czasu na bezpośrednie rozmowy młodzieży ze sobą i spędzanie czasu przed komputerem niekoniecznie w związku z potrzebą nauki. „Zabijanie” czasu przed komputerem i niedostosowane do wieku młodego człowieka zabawy są tematem wielu rozmów nie tylko z młodzieżą ale także z ich rodzicami. Poniżej postaram się krótko opisać wybrane uzależnienia i niebezpieczeństwa, które między innymi z takich rozmów wynikają.

Od wielu lat jestem wychowawcą klas ponadgimnazjalnych. Widzę, jak zmieniają się formy uzależnień i jakie nowe sposoby na ich ukrycie stosuje młodzież. Uzależnienia od komputera i internetu przeważnie nie ukrywają, ponieważ na wykorzystywanie tego źródła mają pełne przyzwolenie rodziców. Rodzice nawet cieszą się, że dziecko uczy się korzystając przy tym z internetu. Mówią, że przecież jest to główne dzisiaj źródło informacji – najobszerniejsze, najnowsze i jakże różnorodne. Zgadzam się z nimi, że internet jest źródłem wielu przydatnych informacji. Chociaż bywa niezwykle pomocny, bywa też niebezpieczny. Ogromny potencjał edukacyjny tkwiący w tej sieci może mieć zły wpływ na rozwój dzieci
i młodzieży. Nie kontrolowana (chociaż trochę!) przez dorosłych praca z komputerem może stać się źródłem nerwic, lęków czy negatywnych postaw. Stąd biorą się problemy wychowawcze w domu i w szkole. Często u młodzieży wyrabia się schemat postępowania w określonych sytuacjach (wyrobiony wskutek np. stosowania tego samego programu), automatyczne wykonywanie zadań. Ogranicza to inne możliwości poznawcze i zdolność twórczego myślenia. Nasi uczniowie mają coraz większe problemy z twórczym myśleniem i wiązaniem faktów w ciągi przyczynowo-skutkowe. W internecie często nie muszą myśleć
i przewidywać – sytuacje, informacje czy rozwiązania podawane są gotowe.

Długie obcowanie z komputerem i internetem jest również niekorzystne dla zdrowia młodego człowieka. Pojawiają się wady postawy, skrzywienia kręgosłupa. Nasilają się poważne wady wzroku oraz uszkodzenia nerwów odpowiedzialnych za ruchy nadgarstka i dłoni. Szkolna pielęgniarka zwraca uwagę na słaby kościec młodzieży (świadczy o tym coraz większa liczba kontuzji na lekcjach WF – są to pęknięcia nadgarstka, skręcenia itp.). Pielęgniarka tłumaczy to m.in. małą aktywnością ruchową młodzieży – internet pochłania często cały wolny czas ucznia, nie ma czasu na spacer czy jakieś formy sportu. Osobiście zauważam tutaj dużą zależność. W swojej klasie widzę także uczniów niewyspanych, ziewających nie tylko na pierwszych lekcjach. Z rozmów z nimi wynika, że bynajmniej powodem niewyspania nie jest nauka czy dyskoteki. Przeważnie pada odpowiedź, że uczeń dostał (lub znalazł w internecie) nową grę, tak go „wciągnęła”, że grał do rana. Nie są to pojedyncze przypadki. Taki uczeń nie ma czasu na nic innego. Rodzic natomiast cieszy się, ponieważ co zajrzy do pokoju syna – ten się uczy przy komputerze. W naszej szkole są prowadzone przez pedagoga szkolnego, w ramach pedagogizacji (straszne słowo!) rodziców, zajęcia na ten temat. Mam nadzieję, że po nich chociaż część rodziców zajrzy do komputera i zwróci uwagę na tę formę pracy ucznia, nie poprzestając wyłącznie na otwarciu drzwi do pokoju syna i stwierdzeniu, że się uczy.

Dlaczego powyżej wspomniałam o grach komputerowych – treścią 90% gier jest agresja. Co więcej, aby wygrać, gracz sam dokonuje czynów agresywnych. Mimo, że agresja jest symulowana, a nie dokonywana w rzeczywistości, gracz oswaja się z nią i nabiera wprawy. Może to doprowadzić do osłabienia wrażliwości moralnej młodego człowieka, czyli zdolności dostrzegania i reagowania na przejawy dobra i zła w konkretnych sytuacjach, jak również wzrostu agresywności, co z kolei stanowi poważne zagrożenia społeczne. Mówimy później o znieczulicy i agresji wśród młodzieży. A przecież każdy skutek ma swoją przyczynę – często na początku słabo zauważalną i mało kontrolowaną. Uczeń czuje się w internecie anonimowy – może wszystko, nie przewiduje negatywnych skutków. Z czasem te zachowania może przenosić w rzeczywistość.

Następnym zagrożeniem, które widzę, jest przestępczość komputerowa i zagrożenia intelektualne. To nie tylko hakerzy, czy kradzież cudzej pracy, pomysłów, muzyki, filmów itp. (łamanie praw autorskich). To również bezkrytyczne zaufanie w możliwości komputera i pewność, że internet się nie myli – zawsze podaje prawdziwe informacje i treści. Uczeń nie „filtruje” informacji uznając je za pewnik.

Na koniec zaznaczę, że w zagrożeniach moralnych i społecznych są również te, związane z pornografią i pedofilią. Pierwotnie pornografia komputerowa była udostępniana w postaci amatorskich programów lub zeskanowanych zdjęć o tematyce pornograficznej. Wraz z rozwojem technologii komputerowej (w tym internetu) „produkty” te zaczęły nabierać bardziej wyrafinowanego kształtu, a dostęp do nich nie stwarza w chwili obecnej większego problemu. W internecie pełno jest także niebezpiecznych stron poradnikowych np. jak zrobić bombę z niczego lub instrukcje, w jaki sposób uzyskać siarczan amfetaminy.

W internecie swoje strony zamieszczają również grupy nazistowskie i antysemickie. Nie brak stron redagowanych przez pseudokibiców różnych klubów sportowych. Można w nich znaleźć porady np. jak bić, żeby nie zabić (!).

Do powyżej, zasygnalizowanych tylko niebezpieczeństw w sieci można dołożyć całą gamę przestępstw bankowych, wymuszeń, oszczerstw czy pogróżek. Mogą to być zagrożenia bankowości elektronicznej i handlu elektronicznego (głównie oszustwa lub utrudnianie pracy), jak również będące wynikiem rozwoju sieci telefonicznych (np. kradzież impulsów telefonicznych). A młodzież dorastająca z internetem i nowoczesnymi technologiami ma coraz nowe pomysły – część młodzieży jest bardzo zdolna (!).

Anna Ruszczyk

Tablica interaktywna

To bardzo atrakcyjne urządzenie dydaktyczne, ponieważ posiada funkcje, którymi nie dysponują inne środki (nawet komputer sprzężony z projektorem multimedialnym), np. wczytywanie notatek z tablicy do pamięci komputera, odtwarzanie filmów z możliwością wykonywania notatek bezpośrednio na pojedynczych kadrach, praca z aplikacjami komputerowymi na powierzchni tablicy. Wykorzystując wymienione udogodnienia ta nowoczesna pomoc dydaktyczna ułatwia łączenie tradycyjnego wykładu z prezentacją materiałów multimedialnych, jakimi dysponuje nauczyciel.Kiedy już tablica pojawi się w szkole, nie zawsze jest ona wykorzystywana optymalnie. Przyczyn takiego stanu może być wiele. Głównym powodem wydaje się brak znajomości funkcji tablicy oraz sposobów jej wykorzystania na lekcjach. Ponadto nauczyciele niejednokrotnie przejawiają obawy przed czymś nowym i nieznanym.

Wprowadzenie tablicy interaktywnej i jej systematyczne wykorzystywanie wymaga od nauczyciela:

dobrej znajomości i sprawnego posługiwania się komputerem,
umiejętności podłączenia i uruchomienia tablicy,
znajomości oprogramowania tablicy,
poznania narzędzi zawartych w oprogramowaniu tablicy,
zaznajomienia się z jej możliwościami dydaktycznymi,
wyszukiwania w sieci i programach multimedialnych odpowiednich materiałów
i ćwiczeń albo samodzielnego wykonania ich wersji elektronicznej,
szybkiego reagowania na nieprzewidziane zdarzenia jakie mogą wystąpić
w czasie lekcji na której wykorzystywana jest TI.

Podczas lekcji z tablicą nauczyciele mogą wykorzystywać materiały dydaktyczne zawarte w EduRomach, zamieszczone na portalu Scholaris, a także ćwiczenia interaktywne i prezentacje opracowane samodzielnie. Czasochłonność ich wykonania jest największym problemem w przygotowaniu tych zajęć. Warto jednak pamiętać, że czas i wysiłek włożone w opracowanie multimedialnych pomocy dydaktycznych nie jest działaniem jednorazowym i zaowocuje możliwością ich wielokrotnego wykorzystania, czasami jedynie po wprowadzeniu minimalnych korekt. Nauczyciel tworzy tu osobistą, przedmiotową, elektroniczną bazę materiałów dydaktycznych własnego autorstwa lub wyszukanych w zasobach internetowych, która staje się z czasem wspaniałą biblioteką nauczycielskich pomocy multimedialnych.

Zalety tablicy interaktywnej, które stwierdzili nauczyciele:

możliwość wykorzystania tablicy w każdej klasopracowni, dzięki jej mobilności, co pozwala uniezależnić nauczycieli różnych przedmiotów od dostępu do pracowni komputerowej,
jest łatwa w obsłudze, wystarczy trzy-, czterogodzinne przeszkolenie, aby pracować
z tablicą na lekcjach - przełamuje obawy nauczycieli o niezbyt zaawansowanych umiejętnościach w zakresie technologii informacyjnej,
uczniowie na zajęciach z tablicą interaktywną są bardziej zainteresowani lekcją,
umożliwia stosowanie w pełniejszy sposób internetu, programów multimedialnych
i filmów dydaktycznych dzięki opcji pozwalającej na dopisywanie komentarzy na stopklatkach i zapamiętywaniu ich w formie elektronicznej,
tablica interaktywna jest narzędziem pozwalającym na pracę w szerszym zakresie metodami aktywnymi z wykorzystaniem technologii informacyjnej,
daje możliwość obserwacji i analizy obiektów i zjawisk mikroskopowych za pomocą mikroskopu elektronicznego, a potem można dokonać ich wizualnego opisu,
pozwala na przeprowadzenie na żywo eksperymentów pokazowych na lekcjach fizyki, chemii, biologii czy przyrody z użyciem interfejsu pomiarowego (tabele z wynikami pomiarów, wykresy i analiza wyników pojawia się na tablicy) oraz kamery np. internetowej (przy pokazie dla całej klasy wszyscy mogą bardzo dobrze obserwować przebieg eksperymentu) - po przeprowadzeniu eksperymentu i zapisie filmu oraz wyników pomiaru można bardzo dokładnie przeanalizować jego przebieg i wyciągnąć wnioski, robiąc notatki na wykresach i stopklatkach, które potem drukujemy uczniom jako notatki z lekcji,
wszystkie działania prowadzone na lekcji z tablicą są zapisywane automatycznie, co oznacza, że możemy je wykorzystać w dowolnej chwili na kolejnych lekcjach w tej samej klasie (np. lekcje powtórzeniowe) lub w innych klasach w latach następnych.

Ważne adresy (język polski):

Ministerstwo Edukacji Narodowej /www.men.gov.pl/ http://www.cke.edu.pl/

HITACHI - Portal dla nauczycieli i serwis firmy Hitachi o tablicach interaktywnych

CODN - Portal dla nauczycieli Centralnego Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli w Warszawie

E-mentor - internetowe i drukowane czasopismo wydawane przez SGH oraz FPAKE. Pismo koncentruje się na zagadnieniach związanych z e-edukacją, zarządzaniem wiedzą,
e-biznesem, kształceniem ustawicznym

Portal o nowoczesnej edukacji EDUNEWS.PL (R) - jest medium edukacyjnym, który wg zamierzeń twórców ma promować ideę edukacji przez całe życie oraz nowoczesne programy
i narzędzia edukacji społecznej, dzięki którym wszyscy, bez względu na wiek i zawód, będą mogli efektywnie korzystać z owoców postępu cywilizacyjnego i światowych zasobów informacji realizując własne cele życiowe

www.wsipnet.pl/edukacja/index.html?did=5, http://www.scholaris.pl

http://multimedialneprogramyedukacyjne.pl/tablice_interaktywne/56

Przygotowując się do lekcji z tablicą interaktywną, w pierwszej kolejności ustalamy cele i treści nauczania oraz planowany przebieg zajęć. Sporo czasu zajmie nam wyszukanie
i zgromadzenie materiałów edukacyjnych w formie elektronicznej. W zależności od przedmiotu mogą to być plansze, zdjęcia, mapy. Znajdziemy je stosując popularną wyszukiwarkę internetową np. www.google.pl, W zakładce Grafika, wpisujemy odpowiednie słowa kluczowe związane z danym tematem. Do wielu zagadnień, zwłaszcza z przedmiotów matematyczno-przyrodniczych, możemy znaleźć w Internecie gotowe animacje i filmy. Godna polecenia jest tutaj strona www.scholaris.pl bardzo bogata w różnorodne materiały dydaktyczne, których autorzy wyrażają zgodę na bezpłatne stosowanie ich do celów edukacyjnych.

Nie trzeba nikogo przekonywać, że nawet parominutowy filmik lub prezentacja pozwalają przyciągnąć uwagę uczniów i pomóc im w zrozumieniu nawet skomplikowanych zagadnień naukowych. Sięgnąć można po nie na kilku stronach internetowych. Serwis WatchKnow to wielka baza filmów edukacyjnych, pogrupowanych według kategorii, np. matematyka, historia sztuki. Darmową biblioteką internetową z zasobami z zakresu nauki, technologii, inżynierii i matematyki jest National Science Digital Library, gdzie znajdziemy streszczenia wiedzy naukowej, wyszukiwarkę darmowych plików i całych kolekcji multimedialnych. Dla nauczycieli historii nie lada gratką będzie odwiedzenie strony The Digital National Archives Classrooms, która oferuje starannie opracowany bogaty zasób historycznych źródeł oraz dostęp do kopii dokumentów ze zbiorów Archiwum Państwowego w Stanach Zjednoczonych. Jeśli brakuje nam pomysłu na ciekawy scenariusz lekcji humanistycznej, koniecznie trzeba odwiedzić Edsitement. To wielki serwis edukacyjny zawierający konspekty lekcji z zakresu literatury, sztuki, kultury, nauk społecznych, historii
i języka obcego. Podpowiada, jakie strony internetowe czy inne materiały multimedialne wykorzystać przy danym temacie.

Osobną grupę stanowią serwisy, które pozwalają na zarządzanie ulubionymi stronami internetowymi. Jeśli chcielibyście podzielić się z uczniami wartościowymi według was zasobami, pomagając im jednocześnie odnaleźć się w szumie informacyjnym i zachęcić do samodzielnej nauki przed komputerem, warto zajrzeć na Pageflakes, Weblist lub jogtheweb. W łatwy sposób można stworzyć tam swoje weblisty, organizować je, udostępniać na swoim blogu, tworzyć po nich przewodniki. „Podglądanie” stron internetowych, które w podobny sposób mogą gromadzić uczniowie, może być ciekawym sposobem na pośrednie poznawanie swoich wychowanków i lepsze rozumienie ich świata.

A kiedy już przeprowadzimy wspaniałe, nowocześnie zaprojektowane lekcje i poczujemy się znów głodni rozwoju i ładowania intelektualnych baterii, warto skorzystać z Learn Central, które umożliwia darmowe uczestniczenie w seminariach i dyskusjach w czasie rzeczywistym lub kontaktowanie się z członkami serwisu. Można stworzyć własną grupę - do trzech osób jest to darmowe. A na deser – odwiedzić TED - niezwykłą stronę internetową służącą wymianie poglądów z najbardziej innowacyjnymi, współczesnymi myślicielami i ekspertami związanymi z technologiami, rozrywką, projektowaniem, biznesem, nauką oraz zagadnieniami globalnymi.

POMOCNE SERWISY:

1. Budowa książki i czasopisma. Zajęcia edukacyjne z wykorzystaniem tablicy interaktywnej / Agata Safian. // Biblioteka w Szkole. - 2009, nr 11 dodatek Biblioteka Centrum Informacji,
s. 20-21

2. Ćwiczenia interaktywne na tablicy / Magdalena Brewczyńska, Agata Safian. // Biblioteka - Szkolne Centrum Informacji. – 2010, nr 2, s. 14-17

3. Edukacja interaktywna / Tomasz Prauzner. // Wychowanie Techniczne w Szkole. - R. 44[45], nr 5 (2005), s. 42-44

4. Interaktywna rzeczywistość szkolna / Ewa Marciniak-Kulka. // Szkolne Wieści. – 2008, nr 4,
s. 2-3

5. Interaktywny klucz do sukcesu edukacji // Edukacja i Dialog. – 2009, nr 11-12, s. 46-47

6. Interaktywny nauczyciel kontra interaktywny rodzic / Małgorzata Łoskot. // Głos Pedagogiczny. – 2009, nr 2, s. 40-41

7. Jak oswoić tablicę interaktywną? / Agnieszka Mączyńska-Dilis. // Gazeta Szkolna. – 2005,
nr 21, s. 20

8. Język francuski w szkole podstawowej z wykorzystaniem tablicy interaktywnej / Maria Kaznowska. // Meritum. – 2010, nr 1, s. 82-86

9. Komputery i tablice interaktywne w realiach polskiej szkoły / Jolanta Ostrowska. // Gazeta Szkolna. – 2010, nr 3, s. 15

10. Od kalkulatora do tablicy interaktywnej – wspomnienia „starego” nauczyciela / Jolanta Ostrowska. // Gaz. Szk. – 2010, nr 23, s. 14-15

11. Tablica i kreda nie jest już potrzebna / Iwona Gertig; rozm. przepr. Kamila Sekułowicz. // Głos Pedagogiczny. – 2010, nr 3 (17), s. 52

12. Tablica interaktywna jako nowatorski środek dydaktyczny / Małgorzata Witecka. // Meritum. – 2009, nr 2, s. 80-83

13. Tablica interaktywna środkiem wspomagającym nauczanie / Hanna Gulińska, Małgorzata Bartoszewicz. // E-Mentor. - 2007, nr 1, s. 27-34

14. Tablica interaktywna w dydaktyce szkolnej na lekcjach języka polskiego / Justyna Miernik, Joanna Piasta-Siechowicz. // Język Polski w Szkole dla klas IV-VI. – 2008/2009, nr 4, s. 89-99

15. Tablica interaktywna w edukacji i reedukacji specjalnej / Józef Surowaniec. // Szkoła Specjalna. - T. 68, nr 2 (2007), s. 146-152

16. Tablica interaktywna w kilku pytaniach i odpowiedziach / Magdalena Brewczyńska. // Biblioteka w Szkole. – 2009, nr 11 dodatek Biblioteka Centrum Informacji, s. 5-7

17. Tablica interaktywna w szkole / Justyna Miernik, Joanna Piasta-Siechowicz. // Język Polski w Szkole dla klas IV-VI. – 2007/2008, nr 4, s. 53-65

18. Tablica interaktywna : nowe środki dydaktyczne w kształceniu przyrodniczym / Magdalena Nocny. // Geografia w Szkole. - [R.] 60, nr 2 (2007), s. 39-42

19. Tablica interaktywna StarBoard na lekcjach chemii / Hanna Gulińska. // Chemia w Szkole. - [R.] 51, nr 5 (2005), s. 58-61

20. Tablice interaktywne narzędziem nowoczesnego nauczyciela / Jolanta Ostrowska. // Gazeta Szkolna. – 2010, nr 2, s. 15

21. Technologia sprzymierzeńcem nauczyciela / Marek Czeleń. // Edukacja i Dialog. – 2009,
nr 9-10, s. 96

Współpracujemy z :