Jeśli dziecko ma jakiekolwiek problemy ze wzrokiem
Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna nr 2
proponuje różnorodne formy wsparcia wynikającego z diagnozy
przeprowadzonej przez naszych specjalistów
Problemy wzrokowe - podstawowa klasyfikacja
Zmysł wzroku odgrywa w życiu człowieka najważniejsza rolę w aspekcie rozwojowym, funkcjonalnym i społecznym. Oko umożliwia odbiór największego spektrum bodźców z otaczającego świata.
Narząd wzroku w chwili urodzenia nie jest w pełni rozwinięty. W pierwszych tygodniach życia oczy dziecka są mało ruchliwe, przeważnie zamknięte. Początkowo oko odbiera jedynie proste wrażenia wzrokowe. Dopiero w 2 roku życia dziecko uczy się spostrzegać kształty przedmiotów, zaczyna rozpoznawać szczegóły. W tym okresie rozpoczyna się intensywne ćwiczenie oczu: akomodacja, konwergencja, ostrość widzenia, stereoskopia, widzenie barw.
Z uwagi na rolę jaką pełni wzrok w życiu człowieka oczy wymagają szczególnej troski. Osłabienie wzroku powoduje różnorodne niekorzystne konsekwencje. Ważne jest zatem wczesne rozpoznanie zaburzeń i chorób oczu, odpowiednia profilaktyka i w wymagających tego sytuacjach specjalistyczne leczenie.
Problemy wzrokowe obejmują:
wady wrodzone narządu wzroku:
- małoocze - zmniejszenie jednej lub obu gałek ocznych,
- brak gałki ocznej,
- opadniecie powieki,
- szczelinę powieki,
- dwurzędność rzęs,
- brak tęczówki,
- szczelinę tęczówki,
- nieprawidłowe położenie źrenicy,
- wrodzona niedrożność przewodu nosowo-łzowego - brak samoistnego udrożnienia dróg łzowych,
- zaćma wrodzona - zmętnienie soczewki,
- jaskra wrodzona - uszkodzenie nerwu wzrokowego na skutek zbyt wysokiego ciśnienia gałkowego,
- zwłóknienie pozasoczewkowe - przerostowe zmiany naczyniowe i włókniste w siatkówce
- retinopatia wcześniaków - zaburzenia w dojrzewaniu siatkówki;
wady refrakcji:
- krótkowzroczność - ogniskowanie obrazu przed siatkówką,
- nadwzroczność - ogniskowanie obrazu za siatkówką,
- astygmatyzm - niezborność;
- zez - nieprawidłowe ustawienie gałek ocznych, kliniczne postaci zeza: zez ukryty, zez jawny towarzyszący, zez porażenny;
- oczopląs - niemożność utrzymania gałek ocznych nieruchomo, rodzaje oczopląsu: wahadłowy, skaczący;
- zapalenie spojówki - rodzaje: infekcyjne spowodowane bakteriami, wirusami rzadziej przez chlamydie oraz grzyby, nieinfekcyjne wywołane przez alergie, czynniki chemiczne, termiczne oraz schorzenia autoimmunologiczne (np. Zespół Stevensa-Johnsona, pemfigoid bliznowaciejący);
zapalenie błony naczyniowej;
• zaćma - całkowite lub częściowe zmętnienie soczewki;
• jaskra - uszkodzenie nerwu wzrokowego na skutek zbyt wysokiego ciśnienia gałkowego wywołanego zaburzeniami w równowadze wytwarzania cieczy wodnistej oraz jej odpływu z gałki ocznej;
• odwarstwienie siatkówki - oddzielenie neurosensorycznej warstwy siatkówki od nabłonka barwnikowego, odwarstwienie może obejmować całą siatkówkę lub jej część, rodzaje odwarstwień siatkówki: przedarciowe (spowodowane pojawieniem się otworu zwykle na obwodzie siatkówki), trakcyjne (spowodowane pociąganiem siatkówki przez włókniste błony przedsiatkówkowe), wysiękowe (spowodowane
przesiąkaniem pod siatkówkę z nieprawidłowych lub zapalnie zmienionych naczyń siatkówki;
guzy narządu wzroku:
- siatkówczak - złośliwy nowotwór gałki ocznej,
- czerniak - nowotwór wychodzący z błony naczyniowej,
- naczyniak oczodołu,
- mięsak mieloblastyczny - nowotwór złośliwy oczodołu;
- urazy oka - spowodowane uderzeniem, zranieniem, oparzeniem, uraz oka może być powierzchowny (uszkodzenie powiek, spojówki, rogówki) lub głęboki, drażniący (przebicie rogówki i twardówki), rodzajem urazu oka jest też ciało obce w rogówce.
Obserwacja dziecka, pod kątem rozwoju funkcji wzrokowych, od chwili urodzenia poprzez wszystkie okresy rozwojowe umożliwi odpowiednio wczesne wykrycie występujących wad i chorób oczu. Dzięki wczesnemu wychwyceniu zaburzeń możliwe jest zastosowanie odpowiednich form pomocy, wsparcia, leczenia i rehabilitacji jakie umożliwia współczesna medycyna i nauki pokrewne.
Dzieci i młodzież z problemami wzrokowymi oraz ich rodzice mogą uzyskać
specjalistyczną pomoc w Poradni Psychologiczno - Pedagogicznej nr 2 w Łomży
indywidualne konsultacje z tyflopedagogiem,
indywidualną diagnozę psychologiczno - pedagogiczną uwzględniającą problemy wzrokowe oraz analizę ich konsekwencji w odniesieniu do funkcjonowania dziecka przede wszystkim w aspekcie edukacyjnym, dostosowanie form, metod i warunków edukacji do indywidualnych potrzeb i możliwości ucznia z wadą wzroku - opinia lub orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, zapewnienie dziecku z problemami wzrokowymi dodatkowego wsparcia – opinia o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju.
Bibliografia:
„Pediatria” red. Anna Dobrzańska, Józef Ryżko Edra Wrocław 2014
„Choroby wieku rozwojowego” red. Andrzej Papierkowski PZWL Warszawa 1991
Opracowała : Małgorzata Kaseja