Poradnia Psychologiczno - Pedagogiczna nr 2 w Łomży

Rotacyzm czyli nieprawidłowa wymowa głoski [r]

Najczęściej spotykaną wadą wymowy jest rotacyzm czyli nieprawidłowa wymowa głoski [r]. Głoska [r] pojawia się w mowie dziecka z reguły najpóźniej, często dopiero około piątego, szóstego roku życia. Zastępowanie jej kolejno przez [j] (np. rak –jak) lub przez [l] (lak) jest prawidłowością rozwojową.  Jeśli taka zamiana utrzymuje się po ukończeniu 6. roku życia mamy do czynienia z wadą wymowy w postaci „ pararotacyzmu”. Gdy dźwięk jest w inny sposób zniekształcany np. dziecko wypowiada głoskę [r] gardłowo, drga policzkiem lub wargami zamiast czubkiem języka, wówczas mówimy już o wadzie wymowy w postaci „rotacyzmu właściwego” czyli deformacji głoski [r]. W tym przypadku terapię korygującą omawiane nieprawidłowości należy rozpocząć jak najszybciej, nawet przed 6 rokiem życia.

Niemal zawsze rozpoczynamy od ćwiczeń usprawniających aparat artykulacji, a w tym konkretnym przypadku od ćwiczeń pionizacji języka. Oto przykładowe ćwiczenia, które warto wykonywać systematycznie:

Ćwiczenia usprawniające język –zabawy logopedyczne

Poduszeczka Dotykamy palcem lub zimną łyżeczką podniebienia tuż za górnymi zębami, nazywając je poduszeczką, na której kładziemy czubek języka, gdy mamy zamkniętą buzię.

Przylepka Przytrzymywanie poprzez przylepianie czubkiem języka  rodzynek,  pudrowych cukiereczków, płatków kółeczek itp.

Konik naśladowanie konika stukającego kopytkami poprzez ruchy czubka języka na podniebieniu -kląskanie.

Winda otwórz szeroko buzię, poruszaj językiem tak, jakby był windą -raz do góry, raz do dołu.

Chomik czyli wypychanie policzków jedzeniem, a w naszym przypadku wypychanie policzków czubkiem języka z prawej i z lewej strony.

Malarz czyli malowanie sufitu (podniebienia)  dużym pędzlem (językiem) zaczynając od zębów -jedynek w stronę gardła.

Młotek czyli wbijanie gwoździ w ścianę. Język zamienia się w młotek i uderza o dziąsła tuż za górnymi zębami, naśladując wbijanie gwoździ.

Szyja żyrafy wyciągamy mocno szyję ( czyli język) do góry zawsze przy szeroko otwartych ustach najdalej jak się da.

Słoń języka jak długa trąba słonia i potrafi wszędzie dosięgnąć. Staramy się dotknąć czubkiem języka ostatniego zęba na górze z prawej i lewej strony.

Piosenkarka śpiewanie sylab: lalala, lalada, lalata, itp.;

Ufloudki czyli naśladowanie mowy kosmity poprzez wymawianie: [tedetedetede}; [tedotedotedo];[tedytedytedy] z dziąsłowa realizacją głosek [t] i [d]

Warto pamiętać!

W początkowej fazie ćwiczeń należy unikać wymawiania głoski [r], dlatego niewskazane są zabawy w powtarzanie wyrazów zawierających tę głoskę. Jeżeli natomiast głoska się pojawi,  należy ją utrwalać naśladując:

• głos trąbki (tra, ta, ta);

• odgłos dzwonka (drr, drr, drr);

• parskanie konia (prr, prr, prr);

opracowanie: Katarzyna Pawelec

logopeda, surdologopeda, terapeuta ręki

Uczeń z wadą słuchu w szkole masowej - zalecenia dla nauczycieli:

Uczeń z wadą słuchu w szkole masowej - zalecenia dla nauczycieli:

Wskazówki opracowane przez National Acoustic Laboratories z Sydnej w Australii (wg tłum. M. Góralówny): 

1. Należy akceptować ucznia z wadą słuchu, gdyż postawa nauczyciela jest ważna w osiąganiu przez dziecko sukcesów.

2. Istotna jest obserwacja ucznia, by poznać jego mocne i słabe strony, pamiętając przy tym, że problemy ucznia nie zawsze muszą być związane z ubytkiem słuchu.

3. Ucznia z wada słuchu powinny obowiązywać te same reguły, co jego kolegów w klasie.

4. Uczniom słyszącym należy wytłumaczyć istotę upośledzenia słuchu i problemów z nim związanych, gdyż przyczyni się to do polepszenia kontaktów intrapersonalnych w klasie.

5. Należy starać się utrzymywać niski poziom hałasu w klasie i wyjaśnić uczniom słyszącym, dlaczego to jest ważne.

6. Dziecko niesłyszące powinno siedzieć w takim miejscu w klasie, aby mogło dobrze widzieć i słyszeć nauczyciela, a także by łatwo mogło się obrócić, gdy zechce słuchać kolegów (najlepsze miejsce to 2 lub 3 ławka, od okna, przy czym ucho dziecka lepiej słyszące powinno być skierowane w stronę klasy).

7. Ważne jest przyzwolenie na przemieszczanie się ucznia niesłyszącego, kiedy w klasie dzieją się jakieś istotne rzeczy.

8. W momencie wydawania polecenia należy być zwróconym do ucznia twarzą, nie chodzić po klasie w trakcie mówienia, nie mówić będąc zwróconym do tablicy.

9. Należy również patrzeć na ucznia, kiedy on mówi, ponieważ może to pomóc w zrozumieniu i odczytaniu z ust jego wypowiedzi.

10. Zaleca się mówić do ucznia normalnie (w sposób naturalny, w normalnym tempie i z intonacją); należy unikać pojedynczych słów, lecz stosować krótkie zdania lub frazy, bez przesadnej artykulacji i krzyku. 

11. Źródło światła powinno znajdować się z tyłu za uczniem, Twarz nauczyciela powinna być oświetlona.

12. Przy omawianiu nowego tematu należy napisać na tablicy słowa kluczowe i jak najczęściej używać pomocy wizualnych, tablic.

13. Uczeń powinien mieć czas na odpowiedź. Konieczne jest powtórzenie polecenia lub postawienie pytania w innej formie., jeżeli uczeń nie zrozumiał pytania czy polecenia.

14. Nauczyciel powinien być świadomy, że uczeń z wadą słuchu ma problemy z robieniem notatek, literowaniem i dyktandami.

15. Należy zachęcać ucznia, by dawał znać, gdy czegoś nie usłyszał lub nie zrozumiał.

16. Aparat słuchowy nie czyni z ucznia osoby normalnie słyszącej; uczeń może słyszeć raz lepiej, raz gorzej.

17. Należy wykorzystywać każdą sposobność do indywidualnej pracy z uczniem.

18. Pożądany jest bliski kontakt nauczyciela ze specjalistą, który prowadzi z uczniem indywidualne zajęcia w poradni oraz szczególnie bliski kontakt z rodzicami dziecka niesłyszącego.

19. Upośledzenie słuchu nie jest związane z inteligencją. Pod tym względem istnieje - podobnie jak w każdej innej grupie - zróżnicowanie; są więc niesłyszące dzieci bardziej i mniej inteligentne.

20. Należy zwracać uwagę na jakość relacji ucznia z kolegami, by móc obiektywnie ocenić, czy są one związane z wadą słuchu czy też z innymi czynnikami.

Literatura:

Góralówna M., Jak dopomóc uczniowi z uszkodzonym słuchem w klasie szkoły masowej. Wskazówki dla nauczyciela, w: Poradnik dla Rodziców Dzieci z Wadami Słuchu Polskiego Związku Głuchych 1993, nr 1.

Opracowanie – Katarzyna Pawelec

Poradnia Psychologiczno – Pedagogiczna nr 2 w Łomży

 diagnozuje i prowadzi indywidualne i grupowe zajęcia Terapii Ręki dla dzieci w wieku

przedszkolnym i szkolnym. 

Zapraszamy na specjalistyczne konsultacje.

Czym jest Terapia Ręki?

Terapia Ręki została opracowana z myślą o usprawnianiu motoryki małej tzn. precyzyjnych ruchów palców i dłoni. Stymuluje koncentrację uwagi, uczy skupienia i cierpliwości. Jest doskonałym uzupełnieniem terapii logopedycznej ponieważ rozwój motoryki małej, w tym ruchów palców, neurofizjologicznie powiązany jest jakością wymowy i z rozwojem mowy.

         Podstawą zakwalifikowania dziecka na terapię jest rzetelnie postawiona diagnoza. Wnikliwa obserwacja w obszarach sprawności ogólnej, manualnej, manipulacyjnej i wzrokowo – motorycznej pozwala na przygotowanie planu terapii dziecka.

Ćwiczenia dobiera się indywidualnie do potrzeb i możliwości każdego dziecka.

Drogi Rodzicu, jeśli Twoje dziecko…

· ma zaburzenia napięcia w obrębie kończyny górnej: obniżone lub wzmożone,

· ma nieprawidłową postawę ciała,

·ma problemy z wykonywaniem codziennych czynności takich jak nauka picia z kubka, zapinanie guzków, wiązanie sznurowadeł itp.

·niechętnie wykonuje zabawy manipulacyjne: układanie małych przedmiotów, nawlekanie koralików, lepienie z plasteliny, wycinanie itp.

·ma problemy grafomotoryczne (malowanie, rysowanie pisanie) lub przejawia niechęć do wykonywania tego typu czynności,

·nieprawidłowo trzyma ołówek, długopis lub męczy się przy pisaniu czy rysowaniu,

·nie lubi dotykać nowych bądź różnorodnych faktur,

·ma zaburzenia koordynacji wzrokowo-ruchowej, które przejawiają się niestarannym pismem i mało estetycznymi pracami plastycznymi.

... zastanów się na diagnozą i terapią ręki swojego dziecka.

Cele Terapii Ręki

·zaangażowanie całej kończyny górnej w wykonywanie różnorakich zadań zmierzających do poprawy je funkcjonowania.

·doskonalenie precyzyjnych ruchów palców dłoni,

·kształtowanie prawidłowego chwytu pisarskiego,

·dostarczanie wrażeń dotykowych i poznawanie dzięki nim różnych struktur materiałów i kształtów,

·rozwijanie sprawności ruchowej dłoni dziecka oraz koordynacji miedzy dłońmi

·nauka prawidłowego pisania,

·poprawa koordynacji wzrokowo – ruchowej,

·wyższy poziom skupienia uwagi i cierpliwości podczas wykonywania zadań,

·nabywanie płynności w przekraczaniu linii środkowej ciała.

Opracowanie: mgr Katarzyna Pawelec

logopeda, surdologopeda, terapeuta ręki

Jeśli dziecko ma jakiekolwiek problemy ze wzrokiem
Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna nr 2
proponuje różnorodne formy wsparcia wynikającego z diagnozy
przeprowadzonej przez naszych specjalistów

Problemy wzrokowe - podstawowa klasyfikacja

Zmysł wzroku odgrywa w życiu człowieka najważniejsza rolę w aspekcie rozwojowym, funkcjonalnym i społecznym. Oko umożliwia odbiór największego spektrum bodźców z otaczającego świata.

Narząd wzroku w chwili urodzenia nie jest w pełni rozwinięty. W pierwszych tygodniach życia oczy dziecka są mało ruchliwe, przeważnie zamknięte. Początkowo oko odbiera jedynie proste wrażenia wzrokowe. Dopiero w 2 roku życia dziecko uczy się spostrzegać kształty przedmiotów, zaczyna rozpoznawać szczegóły. W tym okresie rozpoczyna się intensywne ćwiczenie oczu: akomodacja, konwergencja, ostrość widzenia, stereoskopia, widzenie barw.

Z uwagi na rolę jaką pełni wzrok w życiu człowieka oczy wymagają szczególnej troski. Osłabienie wzroku powoduje różnorodne niekorzystne konsekwencje. Ważne jest zatem wczesne rozpoznanie zaburzeń i chorób oczu, odpowiednia profilaktyka i w wymagających tego sytuacjach specjalistyczne leczenie.

Problemy wzrokowe obejmują:

wady wrodzone narządu wzroku:

-      małoocze - zmniejszenie jednej lub obu gałek ocznych,

-      brak gałki ocznej,

-      opadniecie powieki,

-      szczelinę powieki,

-      dwurzędność rzęs,

-      brak tęczówki,

-      szczelinę tęczówki,

-      nieprawidłowe położenie źrenicy,

-    wrodzona niedrożność przewodu nosowo-łzowego - brak samoistnego udrożnienia dróg łzowych,

-     zaćma wrodzona - zmętnienie soczewki,

-    jaskra wrodzona - uszkodzenie nerwu wzrokowego na skutek zbyt wysokiego ciśnienia gałkowego,

-    zwłóknienie pozasoczewkowe - przerostowe zmiany naczyniowe i włókniste w siatkówce

- retinopatia wcześniaków - zaburzenia w dojrzewaniu siatkówki;

wady refrakcji:

-     krótkowzroczność - ogniskowanie obrazu przed siatkówką,

-     nadwzroczność - ogniskowanie obrazu za siatkówką,

-     astygmatyzm - niezborność;

-  zez - nieprawidłowe ustawienie gałek ocznych, kliniczne postaci zeza: zez ukryty, zez jawny towarzyszący, zez porażenny;

- oczopląs - niemożność utrzymania gałek ocznych nieruchomo, rodzaje oczopląsu: wahadłowy, skaczący;

-  zapalenie spojówki - rodzaje: infekcyjne spowodowane bakteriami, wirusami rzadziej przez chlamydie oraz grzyby, nieinfekcyjne wywołane przez alergie, czynniki chemiczne, termiczne oraz schorzenia autoimmunologiczne (np. Zespół Stevensa-Johnsona, pemfigoid bliznowaciejący);

zapalenie błony naczyniowej;

•    zaćma - całkowite lub częściowe zmętnienie soczewki;

•   jaskra - uszkodzenie nerwu wzrokowego na skutek zbyt wysokiego ciśnienia gałkowego wywołanego zaburzeniami w równowadze wytwarzania cieczy wodnistej oraz jej odpływu z gałki ocznej;

•   odwarstwienie siatkówki - oddzielenie neurosensorycznej warstwy siatkówki od nabłonka barwnikowego, odwarstwienie może obejmować całą siatkówkę lub jej część, rodzaje odwarstwień siatkówki: przedarciowe (spowodowane pojawieniem się otworu zwykle na obwodzie siatkówki), trakcyjne (spowodowane pociąganiem siatkówki przez włókniste błony przedsiatkówkowe), wysiękowe (spowodowane
przesiąkaniem pod siatkówkę z nieprawidłowych lub zapalnie zmienionych naczyń siatkówki;

guzy narządu wzroku:

-      siatkówczak - złośliwy nowotwór gałki ocznej,

-      czerniak - nowotwór wychodzący z błony naczyniowej,

-      naczyniak oczodołu,

-      mięsak mieloblastyczny - nowotwór złośliwy oczodołu;

-     urazy oka - spowodowane uderzeniem, zranieniem, oparzeniem, uraz oka może być powierzchowny (uszkodzenie powiek, spojówki, rogówki) lub głęboki, drażniący (przebicie rogówki i twardówki), rodzajem urazu oka jest też ciało obce w rogówce.

Obserwacja dziecka, pod kątem rozwoju funkcji wzrokowych, od chwili urodzenia poprzez wszystkie okresy rozwojowe umożliwi odpowiednio wczesne wykrycie występujących wad i chorób oczu. Dzięki wczesnemu wychwyceniu zaburzeń możliwe jest zastosowanie odpowiednich form pomocy, wsparcia, leczenia i rehabilitacji jakie umożliwia współczesna medycyna i nauki pokrewne.

Dzieci i młodzież z problemami wzrokowymi oraz ich rodzice mogą uzyskać
        specjalistyczną pomoc w Poradni Psychologiczno - Pedagogicznej nr 2 w Łomży

indywidualne konsultacje z tyflopedagogiem,

indywidualną diagnozę psychologiczno - pedagogiczną uwzględniającą problemy wzrokowe oraz analizę ich konsekwencji w odniesieniu do funkcjonowania dziecka przede wszystkim w aspekcie edukacyjnym, dostosowanie form, metod i warunków edukacji do indywidualnych potrzeb i możliwości ucznia z wadą wzroku - opinia lub orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, zapewnienie dziecku z problemami wzrokowymi dodatkowego wsparcia – opinia o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju.

Bibliografia:

„Pediatria” red. Anna Dobrzańska, Józef Ryżko Edra Wrocław 2014
„Choroby wieku rozwojowego” red. Andrzej Papierkowski PZWL Warszawa 1991

Opracowała : Małgorzata Kaseja

DORADZTWO ZAWODOWE

Szanowni Państwo,

Informujemy, że w Łomżyńskim Centrum Rozwoju Edukacji świadczone są usługi w zakresie doradztwa zawodowego dla uczniów łomżyńskich placówek oświatowych.

Poradnictwo indywidualne dla uczniów obejmuje m.in.:

•      badanie zainteresowań i predyspozycji zawodowych,

•      udzielanie informacji edukacyjnych,

•      przygotowanie do rozmów kwalifikacyjnych,

•      przygotowanie dokumentów aplikacyjnych.

Na wizytę można umówić się poprzez kontakt e-mail.

Doradcy zawodowi ŁCRE:

·         Marzena Wasilewska

Adres poczty elektronicznej jest chroniony przed robotami spamującymi. W przeglądarce musi być włączona obsługa JavaScript, żeby go zobaczyć.  

·         Sylwia Lutostańska

Adres poczty elektronicznej jest chroniony przed robotami spamującymi. W przeglądarce musi być włączona obsługa JavaScript, żeby go zobaczyć.

·          Mariola Milewska

Adres poczty elektronicznej jest chroniony przed robotami spamującymi. W przeglądarce musi być włączona obsługa JavaScript, żeby go zobaczyć.

·         Anna Borawska

Adres poczty elektronicznej jest chroniony przed robotami spamującymi. W przeglądarce musi być włączona obsługa JavaScript, żeby go zobaczyć.

 Zapraszamy!